یادداشتی به مناسبت هفته ملی مهارت

ضرورت حرکت از سمت مدرک گرایی به مهارت آموزی

مهارت و مهارت آموزی در جهان امروز آنچنان اهمیت یافته است که کشورهای توسعه یافته و پیشرو صنعتی ، انقلاب مهارت را به عنوان ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای باقی ماندن در عرصه قدرت و رقابت جهانی همگام با تحولات سریع دانش و تکنولوژی تلقی می‌کنند و این در حالی‌ است که در کشور ما با وجود اقبالی که از سوی برنامه ریزان و سیاست‌گذاران به ضرورت مهارت آموزی و مهارت افزایی به عنوان مولفه اصلی و کانون محوری توسعه کشور در تمامی ابعاد اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و … شکل گرفته است ، هنوز مهارت در غربت بوده و از جایگاهی شایسته در اذهان و باور عمومی برخوردار نیست .
امروزه بیشتر والدین و خانواده‌ها ترجیح می‌دهند فرزندشان به جای گواهینامه مهارتی ، مدرک تحصیلی دانشگاهی داشته باشند و چنین ترجیحاتی مساعد برای توسعه نظام آموزش مهارتی نیست . از سوی دیگر تنها با بیان اهمیت مهارت آموزی یا فایده آن در رسانه‌ها امکان تغییر این ترجیحات میسر نمی گردد چرا که جایگاه نامطلوب مهارت‌ها و صلاحیت فنی در باورداشت های عمومی ما بیش از همه بازتاب مشکلاتی است که تحت عنوان محیط نهادی و مقررات گذارانه نامساعد به حال مهارت آموزی است .

فلذا با توجه به رواج پدیده و فرهنگ مدرک گرایی ضروری است تا ریشه ها و علت های روانشناختی و جامعه شناختی آن بررسی گردیده و اهمیت مهارت گرایی و ضرورت شایستگی و کارآفرینی جایگزین آن گردد . در همین رابطه نظام آموزشی در آموزش و پرورش و آموزش عالی می بایست با ترویج و توسعه فرهنگ مهارت آموزی و طرح گفتمان آن در میان دانش آموزان و دانشجویان ، ضمن برانگیختن و تقویت احساس خودکارآمدی در میان آنان ، زمینه و بسترهای لازم جهت اجرای برنامه های آموزشی در جهت توسعه مهارت های کارآفرینانه و مهارت های کسب و کار را با همکاری مراکز آموزش فنی و حرفه ای فراهم نماید . به دیگر سخن ، مهارت افزایی زمینه ساز توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه بوده و مهارت آموزی و مهار تفکر مدرک گرایی حلقه گمشده و مقدمه ایجاد کسب و کار در کشور است و تحقق این مهم نیازمند هم افزایی و مشارکت موثر دستگاههای اجرایی ، شرکای اجتماعی و کلیه ذینفعان و بهره برداران آموزش های مهارتی از یک سو و عطف توجه نهادهای سیاست گذار و تصمیم گیران بر تامین نیروی کار ماهر و مدیریت منابع انسانی در ارتباط با کلیه برنامه ها و اقدامات توسعه ای و نیز اصلاح قوانین موجود در زمینه سنجش و گزینش افراد بر اساس شایستگی و مهارت آنان از سوی دیگر می باشد .
علاوه بر موارد صدرالذکر ، اکنون که کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند امیدآفرینی و خودباوری است ، انتظار می‌رود کنشگران مهارتی به ویژه نخبگان و اصحاب رسانه‌های ارتباط جمعی با همتی افزون به عنوان سفیران مهارت آموزی ، مهارت را به عنوان عنصر اعتباربخش اجتماعی ، مطرح و تغییر در نگرش ، باور و رفتار اجتماعی جامعه به ویژه خانواده ها را محقق سازند.
بدون تردید نیروی انسانی ماهر و توانمند ، پایدارترین و مطمئن ترین تکیه گاه رشد تولید و به تبع آن مهار تورم بوده و جامعه بیش از هر زمان دیگر نیازمند پنجه های کارآمد است و تربیت نیروی ماهر و متخصص برای ایجاد اشتغال و ارتقای مهارت شاغلین در افزایش بهره وری و کیفیت خدمات و تولیدات بازار نقش بسیار مهمی دارد . فلذا توانمندسازی مهارتی کارجویان ، شاغلان بنگاه های اقتصادی و دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاهی علاوه بر تغييرات مثبت رفتاري ، افزايش بهره وري و كارايي تحرك اجتماعي ، پيشرفت شغلي ، گسترش خلاقيت و نوآوري را در پي داشته و ابزاری برای توسعه و پیشرفت كشور در زمینه اجتماعی و اقتصادی است .
رییس مرکز آموزش فنی و حرفه ای سقز